THE SKY For November 2011

THE SKY THIS MONTH


ASTRONOMICAL EVENTS FOR NOVEMBER 2011






Nov 1-15: Venus and Mercury remains in pair in W-SW at the time of dusk. The separation is within 2 degrees.


Nov 2: First Quarter Moon

Nov 4: See the pair of Venus and Mercury, very low in the W-SW. A binocular will show Mercury only 28’ from Delta Scorpii. The angular distance between Mercury and Venus is about 2 degrees this time.

Nov 9: See the grouping of Venus, Mercury and Antares within 4 degrees of the sky very low in the W-SW.

Nov 9: Moon and Jupiter just 4.5 degrees apart.




Nov 10: Venus, Mercury and Antares in a straight line, but very low in the W-SW.


Nov 11: Mars is just 1 degree 19’ from Regulus.

Nov 11: Full Moon

Nov 14: Mercury Greatest Eastern Elongation

Nov 17-18: The Leonid Meteor Shower will peak. The Moon is bright and waning from full on all three dates, with last quarter on November 18.

Nov 18: Last Quarter Moon

Nov 19: The Moon, Mars and Regulus forms a triangle within 8 degrees of the sky.

Nov 21: Neptune Eastern Quadrature

Nov 23: See the lovely group of Saturn, Spica and a Crescent Moon in the eastern sky shortly before morning twilight.

Nov 25: A Partial Solar Eclipse will occur and will be visible across Antarctica and New Zealand near Sunset. Parts of the western Antarctic Peninsula will experience nearly 90% obscuration of the sun.

Nov 26: A binocular will show a nice view of Mercury just within 2 degrees of a Waxing Crescent Moon (1.46 days old) very low in the W-SW shortly after sunset.



Nov 27: Venus and a Waxing Crescent Moon (2.5 days old) within 5 degrees apart in the Southwest shortly after sunset.









Total Lunar Eclipse 15 June 2011

કચ્છ વાસીઓએ નિહાળ્યો ચંદ્ર ગ્રહણ નો નઝારો તસ્વીર તથા અહેવાલ નરેન્દ્ર ગોર દ્વારા

ગત રાત્રે સૌથી લાંબો સમય ચાલેલ ચંદ્ર ગ્રહણ ની ઘટનાએ કચ્છના લોકોમાં ખુબ ઉત્સુકતા જગાવી હતી. જમી પરવારીને લોકો અગાસી, ધાબા, કે ખુલ્લામાં આવી ગયા હતા. કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ તરફથી જીલ્લાના વિવિધ સ્થળોએ ટેલીસ્કોપ તથા દૂરબીન દ્વારા ચંદ્ર ગ્રહણ ની વિવિધ સ્થિતિઓ બતાવવામાં આવી હતી. ભુજ માં મુન્દ્રા રિલોકેશન સાઈટ, રાપર માં સીયારીયા વાસ ખાતે દિનેશ પંચાલ દ્વારા, અંજારના ધમડકા ખાતે અબ્દુલ કરીમ ખત્રી દ્વારા, નખત્રાણા માં પ્રવીણ બગ્ગા દ્વારા, કોઠારા તથા નલીયા માં નિશાંત ગોર તથા કિશન નિજાર દ્વારા માર્ગદર્શન આપવામાં આવેલ હતું. ભુજ ખાતેના કાર્યક્રમમાં ૮૦ જેટલા લોકોએ લાભ લીધો હતો

આ બાબતે માહિતી આપતાં કલબના પ્રમુખ નરેન્દ્ર ગોરે જણાવ્યું હતું કે ગ્રહણ દરમ્યાન ચંદ્ર ની લાલીમાં, ગ્રસ્ત થતા ચંદ્ર દરમ્યાન તારાઓની તેજસ્વીતામાં થતો ફેરફાર, ચંદ્રની પાછળ રહેલ આકાશ ગંગાનું નિરીક્ષણ, તારાઓનું ચંદ્ર દ્વારા થતું પીધાન જેવી વૈજ્ઞાનિક બાબતો નું નિરીક્ષણ તથા નોંઘ તૈયાર કરવામાં આવી હતી,

બરાબર ૧૧ .૫૧ મીનીટે ચંદ્ર ઘેરાવાનું શરુ થયું હતું પ્રથમ કાળો દેખાતો ચંદ્ર જેમ જેમ ઘેરાતો ગયો તેમ તેમ લાલ થતો ગયો હતો. શરૂઆતમાં વાદળોએ નિરીક્ષણ માં અનુકૂળતા કરી આપી હતી પરંતુ પૂર્ણ ગ્રહણ શરુ થયા બાદ વાદળોના ધાડા ચડી આવ્યા હતા જેણે આખો ખેલ બગાડી નાખ્યો હતો. બે વાગ્યા બાદ વાદળો એ મચક આપી ન હતી અને ક્યારેક જ જોવા મળતાં ગ્રહણ નો પહેલો ભાગ જોઈ ને ખગોળ શોખીનોએ સંતોષ માન્યો હતો. કાર્યક્રમ ને સફળ બનાવવા રાહુલ ઝોટા, અમિત હેડાઉ, ગુંજન દોશી, પાયલોટ હાર્દિક ભાટિયા, ભૂમિત ગઢવી, અભી ગોસ્વામી, મયુર બગ્ગા, વગેરે એ જહેમત ઉઠાવી હતી.

કેટલાક મહત્વના નિરીક્ષણો

૧ રાત્રે ૧૨ ને ૫૨ મીનીટે ૫૧ સર્પધર (51 Ophiuchi) તારાનું પીધાન જોવા મળ્યું જે વિરલ ઘટના હતી.

૨ . સંપૂર્ણ ચંદ્ર ગ્રહણ દરમ્યાન આકાશ ગંગા જોવા મળી ન હતી જેનું કારણ એ હતું કે ભુજ માં પ્રકાશ પ્રદુષણ નું પ્રમાણ વધી ગયું છે.

૩. પૂર્ણ ચંદ્રમા વખતે ચંદ્ર ની આસપાસ ન દેખાતાં તારાઓ પૂર્ણ ચંદ્ર ગ્રહણ થતા એકાએક સારી રીતે જોવા મળ્યા હતા.

૪. વૃશ્ચિક અને ધનુ રાશી સાથે સર્પ ધર ખુબજ સારી રીતે જોવા મળ્યા હતા

૫. લોકોમાં ખાસ કરીને બાળકો માં ઉત્સાહ ઘણો હતો અને જીદ કરીને પોતાના વાલીઓ ની સાથે ગ્રહણ ની ઘટના ને માણી હતી.

૬. ટેલીફોન ઉપર લોકોએ પ્રશ્નોનો મારો ચલાવ્યો હતો જેમાં ખાસ કરી ને ગ્રહણ દરમ્યાન રાત્રે ખુલ્લા માં સુવું સલામત છે કે કેમ, નરી આંખે ગ્રહણ જોવાય કે કેમ? ગર્ભવતી સ્ત્રીઓને ગ્રહણ દરમ્યાન કંઈ નુકશાન તો નહીં થયાને? જેવા પ્રશ્નો પૂછવામાં આવતાં હતા જેનો કલબના પ્રમુખ શ્રી નરેન્દ્ર ગોરે સંતોષ કારક અને વૈજ્ઞાનિક અભિગમથી જવાબો આપ્યા હતા.

Total Lunar Eclipse 15 June 2011

સૌથી લાંબો સમય સુધી ચાલનાર ચંદ્ર ગ્રહણ - નરેન્દ્ર ગોર, પ્રમુખ કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ

૧૫ મી જુન ની રાત્રીએ થનાર અને ૧૦૧ મિનિટ સુધી ચાલનાર સંપૂર્ણ ચંદ્ર ગ્રહણ લગભગ અડધી દુનિયામાં જોઈ શકાશે આ ગ્રહણ પૂર્વ આફ્રિકા, મધ્ય પૂર્વ એશિયા, મધ્ય એશિયા અને પશ્ચિમી ઓસ્ટ્રેલીયા માં શરૂ થી અંત સુધી જોઈ શકાશે. આ ગ્રહણ વખતે થતું અંધારું છેલા સો વર્ષ માં થયેલ ગ્રહણો માં થયેલ અંધારા કરતાં વધારે હશે એવું મનાઈ રહ્યું છે. ૬ ઓગષ્ટ ૧૯૭૧ માં થયેલ ગ્રહણ આવુંજ અંધારિયું હતું પરંતુ આ વખતે પ્રથ્વી ઉપર જ્વાલામુખીય રાખ ને કારણે ચંદ્ર વધારે કાળો લાગે તો નવાઈ નહીં. હવે પછી આવું બીજું ગ્રહણ ૪૭ વર્ષ બાદ એટલેકે ૬ જુન ૨૦૫૮ ના રોજ થવાનું છે.

મધ્ય રાત્રીના બાર વાગીને બાવન મિનીટ થી ૦૨. કલાક ૩૩ મિનીટ સુધી ચંદ્ર સંપૂર્ણ ઘેરાયેલો રહેશે.

ચંદ્ર ગ્રહણ ના સમયે ચંદ્ર પૃથ્વીના પડછાયા માં પ્રવેશ કરે છે આ વખતે ચંદ્ર અને સૂર્ય ની બરાબર વચ્ચે પૃથ્વી આવી જાય છે. જેથી ચંદ્ર ઉપર પડતો સૂર્યનો પ્રકાશ અવરોધાય છે અને પૃથ્વી વાસીઓને ગ્રહણ ની ઘટના માણવા મળે છે.

અવકાશમાં પૃથ્વી ના બે પડછાયા પડે છે એક આછો પડછાયો જેને ખગોળ ની ભાષામાં પેન્મરા કહે છે અને બીજો ઘેરો પડછાયો જેણે ઉમરા કહેવામાં આવે છે. ચંદ્ર પ્રુથ્વીના આછા પડછાયા માં રાત્રીના ૧૦.૫૩ કલાકે પ્રવેશી જશે પરંતુ સામાન્ય લોકોને તેની પ્રતીતિ થશે નહીં. પરંતુ રાત્રીના ૧૧.૫૨ કલાકે જેવો ચંદ્ર પૃથ્વીના ઘેરા પડછાયામાં પ્રવેશશે કે તરત જ ગ્રહણ શરુ થયાનું જાણી શકાશે.

ચંદ્ર ગ્રહણ ને સારી રીતે જોવા માટે દૂરબીન કે ટેલીસ્કોપ નો ઉપયોગ કરી શકાય.

ચંદ્ર ગ્રહણ ને નરી આંખે જોવાથી આંખોને કોઈ નુકશાન થતું નથી કોઈ પણ જાતની બીક રખ્ય વગર આ ખગોલીય ઘટના ને માણવા આથી અપીલ કરવામાં આવે છે.

આ અંગેની આંકડાકિય માહિતિ આ મુજબ છે

૧. ચંદ્ર નો પૃથ્વીના આછા પડછાયામાં પ્રવેશ ૨૨ કલાક ૫૪ મિનીટ

૨. ચંદ્ર નો પૃથ્વીના ઘેરા પડછાયા માં પ્રવેશ ૨૩ કલાક ૫૨ મિનીટ

૩. ગ્રહણ મધ્ય ૦૧ કલાક ૪૩ મિનીટ

૪ ચંદ્ર નો પૃથ્વીના ઘેરા પડછાયા ને સ્પર્શ ૦૨ કલાક ૩૩ મિનીટ

૫. ગ્રહણ મોક્ષ ૦૩ કલાક ૩૨ મિનીટ

૬. ચંદ્ર ની આછા પડછાયા માંથી મુક્તિ ૦૪ કલાક ૩૨ મિનીટ

૭. ગ્રહણ પર્વ કાલ ૦૩ કલાક ૪૦ મિનીટ

ગ્રહણ મોક્ષ થયા પછી ધાર્મિક પરંપરા અનુસાર સ્નાનાદિક કર્યો થઇ શકે છે.

આ ગ્રહણ ૨૦૧૧ માં થનાર બે ચંદ્ર ગ્રહણો પૈકીનું પ્રથમ ગ્રહણ છે

છેલ્લે ૨૧ ડીસેમ્બર ૨૦૧૦ માં થયેલ ચંદ્ર ગ્રહણ ૭૦ મિનીટ ચાલ્યું હતું જયારે જુલાઈ ૨૦૦૦ માં થયેલ ગ્રહણ ૧૦૦ મિનીટ ચાલ્યું હતું.

વધુ માહિતિ અને જાણકારી માટે કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ એસ-4 સન્ધ્યા એપાર્ટમેંટ, સુર મંદિર સિનેમા પાસે ભુજ કચ્છ નો મોબાઇલ ૯૪૨૮૨૨૦૪૭૨ ઉપર સંપર્ક કરવા વિનંતિ છે.

હેડીંગ

ગુજરાત રાજ્યની સ્થાપના દિવસની અનોખી ઉજવણી

આકાશ દર્શન દ્વારા કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ દ્વારા ગુજરાત સ્થાપના દિવસની અનોખી ઉજવણી

૩૩૦૦ પ્રકાશ વર્ષ દૂર તારામાં થયેલો વિસ્ફોટ કચ્છના ખગોળ શોખીનોએ જોયો

વલય સાથેનું શનિ ગ્રહનું સોહામણું સ્વરૂપ જોવા મળ્યું

ભુજ :

કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ દ્વારા સ્વર્ણિમ ગુજરાત સ્થાપના દિન ની ઉજવણી ભુજ મુન્દ્રા રોડ ઉપર આવેલ ચંગલેશ્વર મંદિર મેદાન ખાતે લોકો માટે જાહેર આકાશ દર્શન થી કરવામાં આવી હતી જેમાં ૧૦૦ થી વધુ લોકોએ લાભ લીધો હતો.

અનોખી ઉજવણી અન્ય રીતે પણ અનોખી રહી હતી. થોડા સમય પહેલાં વિસ્ફોટ પામેલ ટી. પાય્ક્ષીડ (T Pyxidis) નામના નોવા ને ટેલિસ્કોપમાં નિહાળી કલબના સભ્યો રોમાંચિત થઇ ઉઠ્યા હતા. આ બાબતે માહિતી આપતાં કલબના રાહુલ ઝોટા એ જણાવ્યું હતું કે આ તારામાં તા. ૧૫ એપ્રીલ ના રોજ વિસ્ફોટ થયો હતો જેના કારણે તે ૮૦૦ ગણો વધુ પ્રકાશિત થઇ ગયો છે. વિસ્ફોટ પહેલાં તેને જોવા ખુબ મોટા ટેલિસ્કોપની જરૂર પડતી હતી હાલમાં તે સાદા ટેલિસ્કોપ કે સારા દૂરબીન થી પણ જોઈ શકાય છે. પૃથ્વીથી ૩૩૦૦ પ્રકાશવર્ષ દુર થયેલા વિસ્ફોટના નિરીક્ષણની ઘટના કચ્છ જીલ્લામાં પ્રથમ વખત હોઈ કલબના પ્રમુખ શ્રી નરેન્દ્ર ગોરે રાહુલ ઝોટાને અભિનંદન આપ્યા હતા.

આકાશ દર્શનના કાર્યક્રમ દરમ્યાન નરેન્દ્ર ગોર દ્વારા સપ્તર્ષી તારક જૂથ અને તેમાં રહેલ વશિષ્ઠ અને અરુંધતી તારાનું આપણી ભારતીય પરંપરામાં મહત્વ સમજાવવા માં આવેલ હતું. તો સપ્તર્ષી ની મદદ થી ધ્રુવનો તારો કેવી રીતે શોધી શકાય તેનું પ્રત્યક્ષ નિદર્શન પણ કરાવવામાં આવ્યું હતું. મહિલા કોલેજના એચ.કે. ગંગર, નરેન્દ્ર અદેપાલ, દિનેશભાઈ મહેતા, યુસુફભાઈ જત, ડૉ. વ્યાસ વગેરે એ પ્રશ્નોતરી દ્વારા જાણકારી મેળવી હતી, તથા વેકેશન દરમ્યાન વિદ્યાર્થીઓ માટે આકાશ દર્શનના કાર્યક્રમોનું વધુ ને વધુ આયોજન થાય તેવી લાગણી વ્યક્ત કરી હતી. ત્યારબાદ કન્યા રાશિમાં સ્થિત અને હાલમાં પૃથ્વીની નજીક રહેલા શનિ ગ્રહનું દર્શન ટેલીસ્કોપ દ્વારા કરાવવામાં આવેલ હતું. શનિ ના સુંદર વલયો સાથે તેના ઉપગ્રહ ટાઈટન ને નિહાળી લોકોએ આનંદ વ્યક્ત કર્યો હતો. મોટા ભાગના લોકોએ પ્રથમ વખત શનિ ગ્રહને ટેલિસ્કોપની મદદ થી જોયો હતો. વાલીઓ સાથે આવેલ બાળકોની જીજ્ઞાસા નોંધપાત્ર રહી હતી. કાર્યક્રમના આયોજનમાં હર્ષદ બાબુલાલ ગોર, શિવશંકર નાકર, ચંગલેશ્વર મંદિરના વ્યવ્સ્થાપકોનો સહયોગ મળ્યો હતો, જયારે કાર્તિક પોમલ, અમિત હેડાઉ, ગુંજન દોશી વગેરે એ વ્યવસ્થા સંભાળી હતી.

ફોટાની વિગત

૧- નોવા વિસ્ફોટ પહેલાં અને હમણાં એનીમેશન દ્વારા સમજાવેલ છે

૨ - ૦૦૭ ટેલીસ્કોપ દ્વારા શનિ દર્શન

૩ - ૦૦૧ શક્તિશાળી લેઝર લાઈટ દ્વારા આકાશ દર્શન કરાવતા કલબના પ્રમુખ નરેન્દ્ર ગોર

૪ - ૦૦૨ અવકાશની વિસ્મયતા ને માણતા લોકો

૫ - ૦૦૫ બાળકી ને પિતા નું સહિયારું ગ્રહ દર્શન !!!!

Sky For May 2011

1-5-2011

Moon near Mercury (25° from Sun, morning sky) at 0h UT. Mars 0.4° NNW of Jupiter, (18° from Sun, morning sky) at 3h UT. Mags. +1.2 and –2.1.

New Moon at 6:50 UT. Start of lunation 1093.

5-5-2011

Moon near Aldebaran (evening sky) at 14h UT.

6-5-2011

Eta Aquarid meteor shower peaks at 13h UT (broad peak). Active from April 19 to May 28. Associated with Comet Halley. Very fast, bright meteors, up to 10–20 per hour. Favors skywatchers in the tropics and southern hemisphere. Favorable conditions this year.

7-5-2011

Astronomy Day 2011 is today! Astronomy clubs, planetariums, observatories, and science museums will offer a variety of public activities.

9-5-2011

Moon near Beehive cluster (evening sky) at 23h UT.

10-5-2011

First Quarter Moon at 20:32 UT.

11-5-2011

Moon near Regulus (evening sky) at 14h UT.

Venus 0.6° SSE of Jupiter (26° from Sun,morning sky) at 16h UT.

Mercury, Venus and Jupiter within 2.1° circle(26° from Sun, morning sky) at 20h UT. Mags. +0.3, –3.9 and –2.1.

15-5-2011

Moon near Spica (evening sky) at 5h UT.

Moon at perigee (closest to Earth) at 11h UT (362,135 km; 33.0').

17-5-2011

Full Moon at 11:07 UT.

18-5-2011

Moon near Antares (morning sky) at 8h UT.

21-5-2011

Mercury, Venus and Mars within 2.1° circle (23° from Sun, morning sky) at 8h UT. Mags. –0.2, –3.9 and +1.3.

24-5-2011

Last Quarter Moon at 18:51 UT.

27-5-2011

Moon at apogee (farthest from Earth) at 10h UT (distance 405,003 km; angular size 29.5').

29-5-2011

Moon near Jupiter (39° from Sun, morning sky) at 11h UT.

30-5-2011

Moon near Mars (24° from Sun, morning sky) at 20h UT. Mag. +1.3.

31-5-2011

Moon near Venus (21° from Sun, morning sky) at 1h UT. Mag. –3.9. Mercury and Mars nearby. Mags –0.9 and +1.3.

--

Nishant Gor

Balaji Computers & Hobbies
S-4, Sandhya Appartment,

Behind Sur-Mandir Cinema,

Bhuj Kutch.
Contact +91 9879554770
www.bhujcomputers.blogspot.com
www.nishantgor.blogspot.com

¨`•.•´¨) Always
`•.¸(¨`•.•´¨) Keep
(¨`•.•´¨)¸.•´ Smiling!
`•.¸.•´

18 NOVEMBER LEONIDS OBSERVATION REPORT

18 NOVEMBER OBSERVATION REPORT

On 17th night the members of the Kutch Amateur Astronomer’s Club decided to go for the Leonids Meteor Shower observation. Our venue was Makanpar-Dhosa, our regular place for observing Meteor Showers. Me, Mr. Narendra Gor and Kartik Pomal travelled through Kartik’s car. Two members joined us later. This year’s meteor shower was less fertile and we saw only 12 meteors from the Leonids and two meteors from Delta Monocerotids. We spent the night on the terrace of a Shiv Temple in the village. We all woke-up at 3:30am and started to count meteors till dawn. I carried my 25x100 binos without stand. As the meteor shower wasn’t showing a good number of Shooting Stars I decided to observe few known galaxies and other deep-sky objects through the binoculars holding by hands. Here is the list of objects I observed,

*NGC 2841
*NGC 2903•
*M97
*M108
*M44
*M67
* M35
*M81
*M82
*NGC 3077
*M51
*NGC 5195
*Saturn & Venus

-------------------------------------------------------------------------------------------------
I first pointed the binos to NGC 2841. This is a bright and easy object even from my city. The galaxy is located 1 degree 50’ S-SW from Theta Ursa Majoris star. This is a 10th magnitude galaxy with Angular Size of 7.7 Arc Min and Axis Size of 3.6 Arc Min. It appeared as a faint, rather elongated smudge in the Binoculars.

The next galaxy was NGC 2903, a very easy and bright galaxy in Leo. This galaxy lies within 4 degrees SW of Epsilon Leonis. This is a 9.6th magnitude galaxy with an Axis Size of 5.6’. The galaxy appeared beautiful with two 7.6th and 7th magnitude stars in a 3 degree FOV. Also a 4.3rd magnitude orange star Lambda Leonis appeared in the N-NW edge of the FOV. I missed my stand this time!

The third object was a Planetary Nebula M97 in the Big Dipper. I saw both the nebula and a galaxy, M108 in the same FOV. The nebula was very easy to identify even at first glance. This object is hard to observe from my suburban skies even through my 8-inch Newtonian Telescope. M108, the galaxy was also an easy object through my binos. M108 appeared as elongated fuzz next to two 8.5th and 9th magnitude stars. M108 is just 1.5 degrees NE of Merak or Beta Ursa Majoris.

Now at this time at around 4:10am The Beehive Cluster or M44 was high in the sky appearing through naked-eye as small fuzz. Through the 25x100 Binos it was a breath taking object, Indeed beehive! It filled the entire Field of View. The brightest star in the cluster is Epsilon Cancri shining at magnitudes 6.28. It wasn’t comfortable observing this beautiful cluster through my bulky 4-inch binos weighting 5kg holding on hands! Thus I couldn’t make the view study for longer time and counted 14 stars. There is a miniature of The Constellation Corvus in this cluster if you look carefully. The star Epsilon Cancri is the brightest star in this miniature version of Corvus making a 9’X7’ sized square of stars.In Cancer, there is another beautiful Open Cluster M67. The cluster is located within 2 degrees West of Alpha Cancri. M67 is also known as “King Cobra” and is one of the most ancient open clusters known making it to be 5 billion year old! It is a bright open cluster containing more than 500 stars, many of which were resolvable through my binos. In the FOV it shared view with 60 Cancri and 50 Cancri stars.

Now, even higher in the sky was constellation Gemini. I pointed toward even more rich Open Cluster M35. This cluster gathering of several hundred stars was a glorious sight in my 25x100s. The star, 5 Geminorum shining at magnitude 5.8 was 30’ from the cluster. After this observation, at around 4:25am I pointed the binos toward a beautiful pair of galaxies, M81 & M82 in Ursa Major. The pair is located roughly 10.5 degrees North-West of Dubhe, Alpha Ursa Majoris. M81 is a bright galaxy shining at magnitude 6.94. Its nearby, M82 is another bright galaxy with a apparent magnitude 8.41. Messier 81 and Messier 82 both can be viewed easily using binoculars. Through my binoculars in a 3 degree FOV, I observed another faint fuzzy galaxy, NGC 3077. This galaxy is a smaller member of the M81 group. The galaxy shines at magnitudes 10.6 and was rather tough to make it out through hand-held binoculars. However, after spending little time I could make it out as a very diffuse glow.

In the North-Eastern sky at around 5:15am, the galaxy M51 was well up and I aimed the binos toward its direction. Located nearly 5.5 degrees N-NW of Alkaid (Eta Ursa Majoris), M51 is a bright galaxy and can be easily observed in Binoculars. The galaxy is approximately 23 million light-years away. In my binos I think I had a glimpse of its companion galaxy NGC 5195.

At 5:30am, Saturn and Venus were well up in the eastern sky. I saw Saturn and it appeared as an oval disc. These days Saturn displays the disc of just 16 arc seconds. Venus was nearly 6 degrees above horizon and was within 4 degrees East of Spica. Mr. Narendra Gor somehow fixed the binos steady on the corner of the terrace and pointed toward Venus. It clearly showed the phase of Venus. All members could easily see the phase of Venus. I found from the planetary software that its disc illumination was 12%. I wanted to see the newly discovered comet C/2010 V1 Ikeya-Murakami but due to haziness in the horizon I couldn’t find it.

Rahul Zota Bhuj

Sky Watching Program At Sham e sarahad Hodako

ભરત ભાઈ છેડા ( મુંબઈ) એ શામ એ સરહદ ની મુલાકાત લીધી ત્યારે તેમણે કાળી ચૌદસની કાજળ ઘેરી રાતને આકાશ દર્શન દ્વારા યાદગાર બનાવી હતી. તેમની દિકરી એ નવું નવું જાણવામાં સમજવામાં ખુબ રસ દાખવ્યો હતો.

Leonids

-- સિંહ ઉલ્કા વર્ષા નિહાળવા સજ્જ થતા કચ્છના ખગોળ શોખીનો
-- તારીખ ૧૭ નવેમ્બરની રાત્રે સિંહ રાશિમાં કલાકની ૪૦ વધુ ઉલકાઓ ખરતી જોવા મળશે

-- સિંહ રાશી નો ઉદય રાત્રે ૧.૦૦ વાગે થશે

-- રાત્રે ૩.૨૪ વાગ્યે ચંદ્રના અસ્ત બાદ વધારે ઉલકાઓ જોવા મળશે

-- ઉલ્કા વર્ષા જોવા માટેનો શ્રેષ્ઠ સમય સવારના ૩.૩૦ થી ૫.૩૦

-- કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ ક્લબ દ્વારા યોજાયેલ વાર્તાલાપ

ભુજ તા. ૧૬ દર વર્ષે થતી સિંહ ઉલ્કા વર્ષા જોવા માટે સજ્જ થવા કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ ક્લબ દ્વારા યોજાયેલ વાર્તાલાપ દરમ્યાન શ્રી નરેન્દ્ર ગોરે ઉપર મુજબ જણાવ્યું હતું. આ ઉલ્કા વર્ષા ટેમ્પલ ટટલ નામના ધૂમકેતુએ વેરેલા દ્રવ્ય દ્વારા થાય છે. આ વર્ષે સુદ અગિયારસ નો ચંદ્રમા થોડા સમય માટે બાધારૂપ બનશે પરંતુ ૧૭ તારીખ ના મોડી રાત્રી બાદ એટલેકે ૧૮ મીની વહેલી સવારે ૩.૨૪ કલાકે તે અસ્ત પામી જતા ઉલ્કાઓ સારી રીતે નિહાળી શકાશે. સિંહ રાશી નો ઉદય મધ્ય રાત્રી બાદ થતો હોઈ ઉલ્કા વર્ષા પણ ત્યાર બાદ જ શરૂ થશે. આથી આખી રાત્રી ઉજાગરો કરવા કરતાં વહેલી સવારના ૩.૩૦ થી ૫.૩૦ દરમ્યાન જો ઉલ્કાઓનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવે તો પણ સારી ઉલ્કાઓ જોવા મળવાની સંભાવના છે. રાત્રે કંઈ દિશામાં ઉલ્કાઓ જોવી જોઈએ ? તેવા પ્રશ્નના જવાબ માં શ્રી ગોરે જણાવ્યું હતું કે શહેરના પ્રકાશિત વાતાવરણ થી દૂરનું સ્થળ આદર્શ સ્થળ કહી શકાય પરંતુ જો ત્યાં ન જઈ શકાય તો જે દિશામાં અંધારું વધારે હોય તે દિશા તરફ મુખ રાખવાથી પણ થોડી ઘણી પ્રકાશિત ઉલ્કાઓ જોઈ શકાશે. ઉલ્કા વર્ષા નિહાળવા માટે કોઈ દૂરબીન કે ટેલીસ્કોપ જેવા સાધનની જરૂર નથી. આ વખતે વાતાવરણ માં રહેલા વાદળો ઉલ્કા વર્ષા જોવા માટે વિલન બની શકે તેમ છે પરંતુ હવે વાદળો વિખેરાવા મંડ્યા છે ત્યારે વહેલી સવારનું આકાશ સ્વચ્છ રહેવાની આશા છે.

ઉલ્કાઓ ની વ્યવસ્થિત નોંઘ થાય અને તે નોંઘ ક્લબ ને મોકલવામાં આવે તેવો અનુરોધ કરતાં તેમણે જણાવ્યું કે આવો ડેટા આંતર રાષ્ટ્રીય સંસ્થાને ઉપયોગી પુરવાર થાય તેમ છે. કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ દ્વારા ઉલ્કા વર્ષા નિરીક્ષણ નો કાર્યક્રમ અવકાશ પ્રેમીઓના માનીતા સ્થળ ધોંસા ખાતે રાખવામાં આવેલ છે જે માટે ૯૪૨૮૨૨૦૪૭૨ ઉપર સંપર્ક કરવા જણાવાયું છે. વાર્તાલાપ દરમ્યાન કલબના વિજય વ્યાસે ૧૯૯૮ ના વર્ષ માં થયેલ ભવ્ય ઉલ્કા વર્ષા ના અનુભવો વર્ણવ્યા હતા. રાહુલ ઝોટાએ સ્વાગત કર્યું હતું, નિશાંત ગોરે વ્યવસ્થા સાંભળી હતી જયારે ગુંજન દોશી, આશિષ કોંઢીયા, અર્ચન સોની, ધૈર્ય પટેલ, ભવ્ય મહેતા, વગેરે પ્રશ્નોત્તરી કરી હતી.

comet C/2010 V1 (Ikeya-Murakami)

નવો જ શોધાયેલો ધૂમકેતુ આઈક્યા - મુરાકામી ( C/2010 V1 ) હાલે વહેલી સવારના દેખાઈ રહ્યો છે.

અત્યારે તેનો તેજાંક ૭ અને ૯ ની વચ્ચે હોવાથી નાના ટેલીસ્કોપ ની મદદથી જોઈ શકાશે કન્યા રાશી ના ચિત્રા તારા ની ઉપર નીચે જણાવ્યા પ્રમાણે જોઈ શકાશે

--

Give the Name to new TELESCOPE

Mr Yogesh Chavda Amateur Astronomer From Kadod Dist Surat

a very enthusiast to make Telescope and do Experiment

He is making a new hand made telescope for the people of Gujarat

the diameter of the lens 12 Inch

Focal length 100 Inch

weight 150Kg approximately

The Telescope is under construction

you can see the members of family are helping hands

Please suggest some appropriate name

1 Sanskrit name is preferable though you can suggest any name

2 Please suggest your name to narendragor@gmail.com or you can write comment on this blog also

We will annouce the name with regards if accepted

Give the Name to new TELESCOPE made by YOGESH Chvada from Pruthvi Astronomy Club

ASTRONOMICAL EVENTS FOR JULY 2010

ASTRONOMICAL EVENTS FOR JULY 2010
JULY 1: Moon at apogee (farthest from Earth) at 10h UT (distance 405,036 km; angular size 29.8').
JULY 3: Moon near Jupiter (morning sky) at 20h UT. Mag. -2.5.
JULY 4: Last Quarter Moon at 14:35 UT.
JULY 6: Earth at Aphelion (farthest from Sun) at 11h UT. The Sun- Earth distance is 1.01670 a.u. or about 152.1 million km. • Earth at Aphelion (SpaceWeather.com) • Photographic Size Comparison (Anthony Ayiomamitis)
JULY 8: Moon near Pleiades (morning sky) at 6h UT.
JULY 9: Moon near Aldebaran (morning sky) at 2h UT.
JULY 10: Venus 1.0° NNE of Regulus (evening sky) at 12h UT. Mags. -4.1 and 1.4.
JULY 11: Total Solar Eclipse visible from South Pacific Ocean. Path of totality includes parts of the Cook Islands, Tahiti, Tuamotu Archipelago, Easter Island, and southern Chile and Argentina. Greatest totality (5m 20s) occurs in open ocean at 19:34 UT. • Total Solar Eclipse of 2010 Jul 11 (PDF) (NASA)• Eclipses During 2010 (NASA)
JULY 11: New Moon at 19:40 UT. Start of lunation 1083. • Lunation Number (Wikipedia)
JULY 13: Moon at perigee (closest to Earth) at 11h UT (361,115 km; 32.1').
JULY 14: Moon near Regulus (evening sky) at 13h UT.
JULY 14: Moon near Venus (evening sky) at 22h UT. Mag. -4.1.
JULY 16: Moon near Mars (evening sky) at 0h UT. Mag. +1.4.
JULY 16: Moon near Saturn (evening sky) at 14h UT. Mag. +1.1.
JULY 18: Moon near Spica (evening sky) at 6h UT.
JULY 18: First Quarter Moon at 10:11 UT.
JULY 21: Moon near Antares (evening sky) at 20h UT.
JULY 26: Full Moon at 1:37 UT. • Full Moon Names (Wikipedia)
JULY 27: Mercury 0.3° SSW of Regulus (25° from Sun, evening sky) at 22h UT. Mags. +0.1 and +1.3.
JULY 29: Moon at apogee (farthest from Earth) at 0h UT (distance 405,955 km; angular size 29.3').
JULY 31: Moon near Jupiter (morning sky) at 2h UT. Mag. -2.7.
JULY 31: Mars 1.8° SSW of Saturn (evening sky) at 6h UT. Mags. +1.5 and +1.1.

All times Universal Time (UT). USA Eastern Standard Time = UT - 5 hours.
Prepared By Rahul Zota

ચંદ્ર શુક્ર પીધાન એક અનોખી ખગોળીય ઘટના

ચંદ્ર શુક્ર પીધાન એક અનોખી ખગોળીય ઘટના

ચંદ્ર શુક્ર પીધાન એક અનોખી ખગોળીય ઘટના ---- અહેવાલ નરેન્દ્ર ગોર સાગર

ભુજ: આકાશમાં દેખાતાં સૂર્ય પછીના સૌથી વધુ પ્રકાશિત પદાર્થોનું મિલન ૧૬મી મે ના રોજ થનાર છે. આ સુંદર ઘટના ભારતમાં જોઈ શકાશે. આ ઘટના નિહાળવાનો સમય જો રાત્રીનો હોય તો ખુબજ મજા આવે પરંતુ ૧૬મી મે નો દિવસ અખાત્રીજનો દિવસ છે. એમ કહેવાય છે કે આ દિવસ લગ્ન જીવન શરુ કરવા માટે શ્રેષ્ઠ દિવસ છે. આથી આ દિવસે હજારો નવ દંપતિ પ્રભુતામાં પગલાં માંડશે. અહી એક પતિ અને પત્નીનું મધુર મિલન થાય છે ત્યારેજ આકાશમાં પ્રેમના પ્રતિક એવા શુક્ર અને ચંદ્રનું મિલન થઇ રહ્યું હશે જે ઘટના ખરેખર અદભૂત હશે.

વાત જાણે એમ છે કે સૂર્ય પછી આકાશમાં સૌથી વધુ પ્રકાશિત પદાર્થ ચંદ્ર અને શુક્ર છે. આ બંનેનું મિલન સૂર્ય મહારાજની સાક્ષીએ એટલે કે દિવસના થશે અને આપણે સૌ આ ઘટના નિહાળી શકીશું. આ યુતિને જોવા માટે સાદું દૂરબીન કે ટેલિસ્કોપની મદદ લેવી પડશે. સૌ પ્રથમ દિવસના આકાશમાં ત્રીજનો ચંદ્ર શોધવો પડશે. ચંદ્ર સૂર્યથી પૂર્વ બાજુ લગભગ ૩૦ અંશ દુર હશે. જો ચંદ્ર દેખાઈ આવે તો તેની બાજુમાં આવેલ શુક્રનો ગ્રહ તરતજ દેખાઈ આવશે. તે દિવસે ચંદ્રનો ઉદય સવારના ૭ કલાક ૫૧ મીનીટે થશે જયારે તેનો અસ્ત રાત્રે ૯ કલાક ૫૫ મીનીટે થશે. આમ ચંદ્ર શુક્રની યુતિ ચંદ્રના અસ્ત સમય સુધી જોઈ શકાશે. પણ જેમને પીધાન જોવું છે તેઓ બપોરના ૩ કલાક ૩૫ મીનીટે ચંદ્રનો જે ભાગ અપ્રકાશિત છે એટલેકે ચંદ્રની ચળકતી કોરની સામેની બાજુએથી શુક્રને અદ્રશ્ય થતો જોઈ શકશે. આ ઘટના ખરેખર ખુબજ નયનરમ્ય હશે. ચંદ્ર ની પાછળ શુક્રના ગુમ થઇ ગયા બાદ આકાશમાં બન્ને પદાર્થ પોતાની ગતિથી ફર્યા કરતા હોવાથી સાડા ત્રણ વાગ્યે અદ્રશ્ય થયેલો શુક્ર સાંજે પાંચ વાગીને તેર મીનીટે ચંદ્રની ચળકતી કોર પાસેથી બહાર નીકળશે. આમ શુક્રનું અદ્રશ્ય થવું અને ફરીથી દેખાવું આ બન્ને દ્રશ્યો ખગોળ રસિયા તેમજ બારીકાઈથી નિરીક્ષણ કરનારાઓ માટે ખુબજ યાદગાર બની રહેશે. સાંજના ભાગે સૂર્યનો તાપ થોડો ઓછો થયો હોઈ શુક્રનું ફરીથી દેખાવાનું દ્રશ્ય થોડી મહેનત કરવાથી નરી આંખે પણ જોઈ શકાશે.

ચંદ્ર શુક્રનું આવું માધુર્ય મિલન આશરે દોઢ કલાક ચાલશે જે દરમ્યાન શુક્રને જોઈ શકાશે નહિ.

આમ જેને સૌન્દર્ય અને પ્રેમના પ્રતિક ગણાય છે એવા શુક્ર અને ચંદ્રનું મિલન અક્ષય તૃતિયાના દિવસે મધુર મિલન ઝંખતા નવ દંપતીઓ માટે નવલું નઝરાણું લઈને આવ્યું હોય તેમ જણાય છે. જયારે સૂર્યનો અસ્ત થશે અને ધીમે ધીમે અંધારું થશે ત્યારે પશ્ચિમ આકાશમાં વિદાય થતાં આ પ્રેમી યુગલ જેવા શુક્ર અને ચંદ્ર એક બીજાને આલિંગન લઈને બેઠા હશે ત્યારે JUST MARRIED નું સંબોધન તેમને માટે પણ ઉપયુક્ત લાગશે. લોકોને આ ઘટના કોઈ પણ ભય વગર નિહાળવા અપીલ કરવામાં આવે છે. આ બાબતે વધુ માહિતી માટે નરેન્દ્ર ગોર કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ નો ૯૪૨૮૨૨૦૪૭૨ ઉપર સંપર્ક સાધવા જણાવવા માં આવે છે.

અહેવાલ લેખન

નરેન્દ્ર ગોર

કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ

વિશેષ નોંઘ

- શુક્ર ચંદ્ર સામે જોતી વખતે સૂર્ય તરફ ન જોઈ લેવાય તેની ખાસ કાળજી લેવી. સૂર્ય સામે નરી આંખે જોવાથી આંખો ને નુકસાન થઇ શકે છે.

- જયારે કોઈ પણ અવકાશી પદાર્થને ચંદ્ર ઢાંકી દે છે તે ઘટનાને પીધાન કહે છે. જયારે કોઈ પણ બે પદાર્થ એક બીજાની નજીક આવે ત્યારે તે ઘટનાને યુતિ કહેવામાં આવે છે. સુર્યાસ્ત પછી ચંદ્ર શુક્રની યુતિ જોઈ શકાશે.

- ચંદ્ર પ્રથ્વીની ખુબ નજીક હોઈને તે બીજા પદાર્થોને આડે આવી શકે છે. આ ઘટના ફક્ત ખગોળીય ઘટના છે તેનાથી કોઈનું હિત કે અહિત થતું નથી જેથી આ બાબતે અફવાઓ કે ખોટા વહેમોથી દુર રહેવા કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ સહુને અપીલ કરે છે.

- ચંદ્ર - શુક્રના પીધાનના તેમજ ઉદય અને અસ્તના સમયમાં અલગ અલગ સ્થળ પરત્વે થોડી મીનીટોનો તફાવત આવી શકે છે.

- વિજ્ઞાન શોખીનો કે જેઓ આ યુતિનો અભ્યાસ કરવા માંગે છે તેમણે તેમના નિરીક્ષણો કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ એસ- ૪ સંધ્યા એપાર્ટમેન્ટ, સુર મંદિર સિનેમા પાસે ભુજ મો નં 9428220472 ના સરનામે મોકલી આપવા, આ નિરીક્ષણોમાં - તમે દિવસના ભાગમાં શુક્રને જોઈ શક્યાકે કેમ?, જો તમે પીધાનની ઘટનાને નિહાળી હોય તો શુક્રનો અદ્રશ્ય થવાનો સમય તથા ફરીથી દેખાવાનો સમય જણાવવા વિનંતી કરવામાં આવે છે.

- આ અગાઉ બનેલ કેટલીક ઘટનાઓ કે જે ભારત માં દેખાયેલ હતી.

૧. ૧૪/૦૪/૨૦૦૭ ચંદ્ર મંગળ પીધાન

૨. ૧૦/૧૧/૨૦૦૪ ચંદ્ર શુક્ર પીધાન

૩. ૨૯/૦૫/૨૦૦૩ ચંદ્ર શુક્ર પીધાન

૪. ૨૩/૦૪/૧૯૯૮ ચંદ્ર ગુરુ અને ચંદ્ર શુક્ર પીધાન આવું બે ગ્રહો સાથેનું પીધાન આ અગાઉ ઈ.સન ૫૬૭ માં બનેલ હતું.

નરેન્દ્ર ગોર

કચ્છ એમેચ્યોર એસ્ટ્રોનોમર્સ ક્લબ

E-mail Address:- narendragor@gmail.com

Messiar Marathon 2010 Some Photos

Messiar Marathon 2010 Report

Report by Rahul Zota

Kutch Amateur Astronomer’s Club (KAAC) organized its 5th Messier Marathon on 13/14 March 2010. We choose Mirzapar Forest Nursery as our observing site. The site is very close to my city Bhuj. It is only around 5 km away from Bhuj that’s why I had a fear in my mind about the site’s situation and the sky’s darkness especially at east. This was my first experience at this site. We got there at 7:45pm. We were six guys, me, Mr. Narendra Gor, Nishant Gor, Ashwin Vaghela, Fenil Patadiya and a new member Rajesh Doshi. Fenil Patadiya had traveled from Surat to join us in this event. The ground at the venue was uneven and it took 15 minutes to choose the right place to set our equipments. There was a bright lamp in the place and it was disturbing to see the stars high in the eastern sky. After removing the lamp we settled our equipments. We carried my 8-inch reflector, my 25x100 and 10x50 binocs, and Mr. Narendra Gor’s 8x40 binocs. Fenil Patadiya brought his 7x35 Celestron binocs. So we started around 8:15pm.

As we started late we missed 5 objects in the first session. We missed M77, M74, M110, M76 and M52. Nishant located M33 through his 8x40 binocs and I located rest of objects. The first session was as usual less fertile. But then we located every object in the second session and also every object of the first half of the third session. During this session we had few visitors at the site and they liked the view of Saturn, M81-M82 and The Beehive Cluster. I intently left the Virgo-Coma galaxies unobserved because it was on transit and very high overhead. My scope has an alt-azimuth mount and I cannot see exactly overhead through this scope. I decided to wait until pre-dawn when this part of the sky gets towards west so I can get all galaxies later. During this time I set M104, M102, M83 and M68. I observed M102 for the first time in my life.

Around 3:30am we decided to have a walk around our observing site of forest nursery. After getting back I finished M13, M92, M57 and M56 and then I decided to hunt the Virgo-Coma galaxies. I took the finder chart and located Rho Virginis star and made a star hop toward M60, M59, M58, M89, M90, M91 and M88. Then M87 was easily located. But I missed M85, M98, M99, M100, M84 and M86. This is for the first time I missed 6 galaxies in this region. Too sad :( .

Now I was ready to find all objects located in Ophiuchus, Scorpius and Sagittarius region. I used my 10x50 for bright objects and 8-inch scope for faint globulars. Folks presented at this time were really very happy by watching M8-The Lagoon Nebula. They also liked the view of the great globular cluster Omega Centauri through my 25x100 binocs. In the meantime I set my scope to M13 in Hercules and slightly moved it to a very faint galaxy NGC 6207 (mag ~12) which I had seen through a 16-inch Dobsonian at Nainital in 2008.

At last the final M-objects rising through the light-polluted eastern skies were difficult to locate. We gave up hope to glimpse them as dawn began. However, I last saw M15 through 10x50 and then I showed it to folks through 25x100 binocs and at the end our last score was 93 objects out of 110. This number was very low than we expected. I am sure our score would be at least 100 if the site was darker. We saw most of objects through my 8-inch and 10x50 binoculars. My 25x100 IF giant bino was useless without a viewfinder. It was just a showpiece for visitors. At the time of windup, a crescent moon attracted everyone and Mr. Narendra Gor took a beautiful video. Nishant Gor, Fenil Patadiya and Ashwin Vaghela were helping hands.